Сагына сезне “утызтугызлылар”

Студентлар - төр­кем­нәргә, ә мәктәп укучылары сыйныф­ларга тупланып укый. Белгәнебезчә, җәмгыятьтә һәр төр­кем­нең җитәкчесе була. Җитәкчесез төркемнең эше алга бармаячак, аны кыерсытачаклар һәм нә­тиҗәдә төркем таркалачак. Сыйныф җитәкчесен күбебез, һич икеләнми, "Икенче әни" дип атый алабыз. Чөнки, бе­лем нигезләрен аң­латудан тыш, ул безне җәмгыятьтә үз урыныбызны табучан, тырыш, авырлыклардан курыкмаучан, ярдәмчел итеп тәрбияләү өчен бар көчен куя.

...Саныбыз 7 сыйныфта утыз тугыз балага кадәр җитте. Казак Үртәме балалары безнең мәктәпкә күчкәч булды бу хәл. Бер бүлмәдә утырган утыз тугыз балага укытучыларыбыз нихәл дәрес биргәннәрен үзләре генә белгәннәрдер.

Ә менә сыйныф җи­тәкчебез Бат­талова Нурания апа­­ның чәчлә­рен аз агар­­тмаганбыз­дыр. Янә­шә сыйныф­лар "А", "Б" төркемнәренә бү­лен­гән­лектән егермеләп укучыдан гына торалар иде. Кыңгырау шалтырагач, без кабинеттан чыга башласак та елга суы кебек ага идек, соңгыбыз чыгып беткәнче, керүче укучылар түземсезләнеп: "Уф, кайчан бетәләр инде болар - "кырыкка тулмаганнар?" - дип кыбырсый баш­лыйлар иде.

Безнең кебек шуклык­лары белән "югары дәрәҗәдә" йөргән, алты авылдан җыелган "утыз тугызлыларны" тыңлату Сездән зур ихтыяр көче, никадәр түземлелек сораганын үзем унбиш еллап сыйныф җитәкчесе булып эшләгәндә генә аңладым.

Хәтеремдә: Нурания апа­­ның, дүртенче кызын тапкач, хәлен белергә Әт­нәгә баруыбыз. Иске ши­фаханәнең авырулар һәм хәл белергә килүчеләр очраша торган, стенасына зәңгәр ка­фель ябыштырылган, тәмәке исенә тынчыган, чама белән 4кә 4 метрлы "вестибюл"е - "Афтап әби" биләмәсе бар иде. Шул зал, безнең сыйныф килеп керүгә, "час пик"та РКБ ягыннан килә торган 37нче автобус эче булды да калды. Ник бер кеше керә-чыга алсын. Кухнядан зур кәстерүл белән аш алып килүче санитарка апаларның ризыгы шактый суынды бугай ул вакытта. Нурания апа, 13-14 яшьлек утыздан артык бала, дәрес ташлап, бер­кемгә дә әйтмичә, бер­нидән дә курыкмыйча Сезне күрү теләге белән Әтнә юлына чыгып киткән икән, бу инде үзе генә дә күп нәрсәне сөйли. Безне шифаханә буенча стройга тезеп куеп, һәрберебезнең башыбыздан сыйпап чыкканда, йөзегездә күргән күз яшьләрегезнең мәгъ­нәсен, әле генә, яшем 40ка җиткәч кенә, аңлый башладым...