Тукран - хуҗа

Ямьле Рәсәй урманында
сандугачым сайрады,
Тукранбайның бавырына
Кошның моңы кадалды.
Үз янына җыйды тукран
карга ,тилгән, козгынны,
Әйтә куйды: "Хай туйдырды
Моң кәрзине - сандугач!
Минем эчем борып ала
ул матур җырын сузгач!
Булды,җитте, күп сайрады-
Җыр-моңнарын таратты,
Хәммә кошны, жанварларны
Авызына каратты!
Бүген кичкә җыелабыз бәйгегә,
Менә шунда карап карыйк -
Кем алдыра, кем кала!
Нишләргә икәнен сезгә мин әйтмим
Сорамагыз-бер нәрсәгә өйрәтмим!
Ә мин әз-мәз тәмәкемне көйрәтим!
Бәйге башланыр алдыннан
Асыл кошны тоттылар,
Канаткайларын каерып
Җиз читлеккә тыктылар.
Сүз бирделәр сандугачка
Әйдә, хуш, сайра диләр
Йөрәкләрне җыр-моң белән
Тагын бер майла дилэр.
Тыңламады ай асыл кош -
Бер аваз чыгармады,
Ирексезләп? Юк! Җырламый!
Читлектә сайрамады!
Өйрәнмәгән козгын кебек
Өстән кушкач очарга
Кушмак сездән, ә йөгермәк
Бездән булыр-ярарга!
Алды сүзне тукранбай:
"Җырлыйлар менә болай!"
Тик моң гына чамалы
Булса да баш чалмалы.
Ә шулай да барабанга
Шар сугып тукылдады,
Карга, козгын ,тилгән кызы
Тыпырдап биеп алды.
Тавыш көчле, көй чыкты,
Көй чыкмады-тончыкты
карлыккан тавыш - аваз!
Сөбеханалла! Кот чыкты!
Моны күреп карлыгач
Шаккатты, тел шартлатты,
Кулын чабып арыгач
Тукран янына басты.
"Җырың иллә җилле булды,
Син бәйгене оттың" ди
Зур суалчан каптырды:
"Менэ сина приз!" ди.
Ә сандугач гарьлегеннән
Сайрауларын ташлаган,
Җырлап әллә баеп була?
Яңа тормыш башлаган.
Ә карлыгач нишли ала-
"Өстән" фәрман өстәлдә,
Сәләт бармы синдә, юкмы?
Анысы-вак мәсьәлә!
Тормышта еш шулай була,
Тукраннар - хөкемдарлар!
Яннарында чатыр чаба
Карга, тилгән кебекләр.
Гади халык нишли ала -
Андыйлар югарыда,
Беләсең килсә адәмне
Син хуҗа итеп кара!!!