Яңа комплекс балкып тора

"Дусым" җаваплылыгы чикләнгән хуҗалыгы­ның Күлле Киме авылында төзелгән яңа савым комплексы ерактан ук балкып тора, тау башындагы торакны килеп җитәргә 3-4 чакрым кала ук чамаларга була.
- Максаты - терлекләрне бер урынга туплап, чыгымнарны киметү, - ди «Дусым» җитәкчесе Ленар Сәмигуллин.
127 метрга 33 метр размерлы әлеге комплекс 520 баш савым сыерына исәп­ләнгән. Әлегә бире­дә 400 сыер тәрбияләнә. Ул дүрт отсектан тора - "раздой", "разгар" һәм "спад" сыерлар аерым тәр­бияләнә: ашату нормалары төрлечә. Аларны сменалап 4 савымчы - Татарстан Республикасының атказанган савымчысы Рузалия Хәсбие­ва, Назирә Гыйниятова, Надежда Хи­самиева, Рәзинә Гайнет­ди­нова, терлекчеләр - Зөлфия Әхмәдуллина, Наилә Мифтахова, Рафил Вәлиев һәм Фәнил Вәлиев тәрбияли. Заман таләп­ләре нигезендә төзелгән торакның өстенлеге күп инде аның. Ә беренче чиратта эшләүче һәм терлекләр өчен уңайлы шартлар тудырылу белән бәй­ле.
Хуҗалык җитәкчесе комплекс территориясе­нә керүгә, итекләрен са­лып автомобиленнән бо­­тинкалар тартып чыгарды. Территория тоташ асфальттан тора, торак эчендә дә чисталык, яктылык һәм җылы. Күлле Киме авылы өчен генә түгел, җаваплылыгы чикләнгән "Дусым" хуҗалыгы өчен гаять зур алгарыш бу! Сыерлар бәйсез тәрбияләнә, аерым ятак­лары бар - резина коврикларда яталар. Вентиляция шахталары да, зур тәрәзәләр дә кирәк булса ачыла һәм ябылалар. Торактагы тиресне дельтаскреперлар эттереп чыгара. 12 җирдә су белән 16 тагарак торуга игътибар иттек. Монысын аерым телгә алмыйча булмый, тагаракларга энергия сак­лау технологиясе нигезендә җылытылган су килеп тора. Анысы белән ботинкаларны салып, өскә ак халатлар элеп савым залына узгач, комплекс җитәкчесе Фәргать Нәҗ­миев таныштыр­ды. Суыткыч­ның кайнарлан­ган фрео­ны торбалар буйлап барып, аерым савыттагы суны җылыта һәм үзе дә суынып, кире суыткычка кайта. Шул суны сыерлар эчә. Суны йомшартыр өчен "Смягчитель воды" кулланалар. Нәтиҗәдә "щелочь" һәм кислота аз тотыла. Биредә һәр белгечнең аерым үз бүлмәсе, душ, санузел да бар. Лабораториядә сөтнең соматика һәм майлылык, аксым, тыгызлыгын тикшерү аппаратлары урнаштырылган. Сөтнең иртәнгесе һәм кичкесе аерым суыткычларда сак­лана, югыйсә термототрыклылык начарая. Операторлар бик мөһим эш башкара - Илназ Җамалиев һәм Рәдис Шакиров үз вазифаларына бик җавап­лы карыйлар, дип ассызыкладылар. Залда берьюлы 24 сыерны савып була. Таза, сау-сәламәте - кире торакка, ә мал табибы карарга кирәк булса, махсус аралык­ка куып кертәләр һәм дәвалыйлар. Шунысы куанычлы - сөт эшкәртү заводына көн саен бу комплексның үзеннән генә 7 тонна сөт озатыла.
Киләчәккә планнары зур­дан. Төзелеш дәвам итә дияргә була. Әйтик, тиресне торак янәшәсендәге туплау урыныннан махсус казылган "лагу­на"ларга кудыруны гамәлгә кертергә уйлыйлар. 2 "лагуна" да әзер инде, һәрберсе шактый зур күләмле. Бер елда ти­рес берсен тутыра. Икен­че елны икенчесенә кудырып, беренчесендәге тиресне басуга чыгаралар. Хәзер тирә-якны әйләндереп алырга гына кирәк. Янәшәдә генә газ котельнясы урнашкан - комплекста "паровое отоп­ление" кулланыла. Тер­риториянең дамба ягында "кормовой двор" урын алган. Ике зур силос чокыры, берсе 2000 тонна сыйдырышлы, диделәр. Икесе дә дәүләт программалары нигезендә, узган елны һәм быел эшләнгән. Җиңсәләргә 520 тонна издерелгән арыш һәм арпа әзерләп куйганнар. Янәшәдә яшь бозауларга пакетлы сенажлар да бар.
Комплекс­тан китәр алдыннан җитәкче: "Итекләрне кияргә ки­рәк", - дип ботинкаларын кире итеккә алыштырды. Кызык, моңа кадәр киресенчә, фермага итексез кереп булмый иде...

Рәдис ХИСМӘТУЛЛИН фотолары.