Әтнә үзәк больницасы табиб кардиологы Файзали Зухурбек киңәш итә

Миокард инфаркты
Миокард инфаркты — йөрәк мускулына кан белән тәэмин итүнең кискен бозылышы, артериянең тромб яки атеросклеротик бляшкалар белән тыгылуы нәтиҗәсендә барлыкка килә.

Әлеге чирнең нидән барлыкка килүе турында район үзәк больницасы табиб кардиологы Файзали Зухурбек белән сөйләшәбез.

- Кан йөрәкнең бер өлешенә җитмәгәндә, тукымалар некрозы (йөрәк мускулы күзәнәкләренең үлеме) башлана. Бу процесс күбрәк дәвам итсә, зарарлану зонасы да зуррак һәм нәтиҗәләре авыррак була.

Миокард инфаркты сәбәпләре:

1. Атеросклероз. Төп сәбәп — тамырлар диварларында холестерин тақыналары барлыкка килү, бу артерияләр күзәнәкләрен тарайта һәм кан агышын начарлата.
2. Тәмәке тарту. Никотин тамырлар спазмын китереп чыгара һәм тромб барлыкка килү куркынычын арттыра.
3. Гипертония. Югары артериаль басым йөрәккә һәм тамырларга өстәмә йөк төя.
4. Диабет. Канда шикәр күп булу тамыр диварларына зыян китерә һәм атеросклерозны тизләтә.
5. Активлык җитмәү. Физик көч куллану җитмәү йөрәк-тамыр системасын зәгыйфьләндерә.
6. Стресс. Даими эмоциональ күңелсезлек йөрәк авырулары рискын арттыра.
7. Тумыштан килүчелек. Якын туганнарыгызда, яшьтә булса да, инфаркт очраклары булса, сезнең дә куркынычыгыз югары.

Миокард инфаркты билгеләре:

1. Күкрәк сөяге артында авырту. Төп симптом — басып янаган кебек авырту, сул кулга, муенга, яңакка яки аркага тарала ала.
2. Тынлык. Һава җитмәү хисе, тын кыстыгу.
3. Тәрләү. Салкын тир, хәлсезлек.
4. Костыру.
5. Баш әйләнү, аңны югалту.
    

Миокард инфарктыннан саклану:

1. Тәмәке тартуны ташлау. Тәмәке йөрәк чирләре рискын нык арттыра.
2. Басымны күзәтү. Дәваларны үтәү һәм басымны тикшереп тору куркынычны киметә.
3. Сәламәт туклану. Аз майлы ризыклар атеросклерозны булдырмаска ярдәм итә.
4. Физик активлык. Йөрәкне ныгыту өчен регуляр спорт.
5. Стрессны идарә итү. Йога, медитация яки табигатьтә йөрү кебек техникалар.
6. Дәвалануны күзәтү. Ел саен тикшерү узу, бигрәк тә ЭКГ, кан анализы (липид профиле, шикәр) ясарга.

Миокард инфаркты ни өчен ир-атлар өчен куркынычрак?

1. Физиологик үзенчәлекләр: ир-атларда гормональ фондагы аерымлыклар аркасында йөрәк-кан тамырлары авырулары үсешенә табигый омтылыш бар.
2.  Тормыш рәвеше: ирләр еш кына хатын-кызларга караганда азрак сәламәт яшәү рәвеше алып баралар. Алар тәмәке тарту, алкоголь куллана, дөрес тукланмый һәм физик активлык җитәрлек түгел. Бу факторлар атеросклероз һәм башка йөрәк-кан тамырлары авырулары үсеше куркынычын сизелерлек арттыра.
3. Һөнәри хәвеф - хәтәрләр: традицион рәвештә ир-атлар шөгыльләнә торган һөнәрләрнең күбесе стрессның югары дәрәҗәсе, физик йөкләнеш һәм зарарлы хезмәт шартлары белән бәйле. Бу факторларның барысы да гипертония, диабет һәм инфаркт куркынычын арттыра торган башка халәтләр барлыкка килү ихтималын арттыра.
4. Соңрак медицина ярдәме сорап мөрәҗәгать итү: ир-атлар авыруның беренче билгеләре булганда табибларга сирәгрәк мөрәҗәгать итәләр, симптомнарны игътибарсыз калдыруны яки үз-үзләрен дәвалау белән шөгыльләнүне өстен күрәләр. Бу авыруның соңгы стадияләрдә ачыклануына китерә.
5. Социаль стереотиплар: социаль өметләр һәм стереотиплар ир-атларны үзләренең сәламәтлек белән бәйле проблемаларын яшерергә мәҗбүр итәргә мөмкин, чөнки алар йомшаклык күренешен кабул ителмәслек дип саный. Бу шулай ук медицина ярдәме сорап вакытында мөрәҗәгать итүгә комачаулый.