Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәте корбаннарын искә алу көне: тарих һәм традицияләр

Юлларда ел саен 1 300 000гә якын кеше һәлак була. Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы мәгълүматлары буенча, бу — биш яшьтән алып 29 яшькә кадәрге балалар һәм өлкәннәр үлеменең төп сәбәпләренең берсе. Юл-транспорт травматизмы буенча лидерлар еш кына Африка илләре була, ләкин дөньяның башка почмакларында да статистика бик күңелсез. Россиядә 2021 елда юлларда 13 632 кеше) һәлак булган. Ә зыян күрүчеләр саны бу саннан күпкә артыграк.

2025 елда Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәте корбаннарын искә алу көне һәлак булганнарны искә алырга, аларның туганнарының кайгысын уртаклашырга, шул ук вакытта юлларда куркынычсыз тәртипкә җитди карарга кирәклеген искә төшерергә чакыра.

Тарихы

1993 елда Бөекбританиядә RoadPeace хәйрия оешмасы президенты Бриджит Чодри «юллардагы сугышта» һәлак булган һәм яраланган кешеләрне искә алу көнен үткәрергә тәкъдим иткән. Аны юл-транспорт һәлакәтләре корбаннарының Европа федерациясе (FEVR) коллегалары хуплый. Аларның максаты ил хөкүмәтеең игътибарын юл-транспорт һәлакәтләрендә үлемнәр артуга җәлеп итү, зыян күрүчеләргә мөнәсәбәтне үзгәртү була. 1995 елда аларга башка Ауропа оешмалары да кушылды, ә 2002 елдан аерым хөрмәт тантаналарын үткәрү традициясе бөтен дөньяны колачлый. 2005 елда БМО рәсми рәвештә Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәтләре корбаннарын искә алу көнен раслады.

Традициясе

Халыкара дәрәҗәдә БМО һәм ВОЗ даими рәвештә мәгълүмати-аңлату акцияләре һәм чаралар үткәрә, юл-транспорт һәлакәтләре, сәбәпләр һәм кисәтү чаралары турында мәгълүмат туплый, юлларда үлем һәм җәрәхәтләнү очракларын киметү белән кызыксынган дәүләтләр өчен докладлар һәм тәкъдимнәр чыгара.

Иҗтимагый һәм яшьләр оешмалары эшчәнлегенә дә зур роль бирелә. 

2022 елда Мексикада Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәте корбаннарын искә алу көнендә Монтеррей метросының бер колоннасын мемориалга әйләндерәләр. Хәзер анда һәлакәтләрдә һәлак булганнарның исемнәре язылган. Ә бу көнне Римда конференция үткәреләе, анда милли проблемалар һәм юл хәрәкәтенең иң яхшы куркынычсыз тәҗрибәләрен тикшерәләр икән. Россиядә автоинспекторлар машина йөртүчеләрнең һәм җәяүлеләрнең, шул исәптән яшьләрнең игътибарын җәлеп итү өчен төрле акцияләр үткәрә. Мәсәлән, Студентлар өчен махсус экскурсияләр уздыралар, анда һәлакәтләрдән соң буйсындырылган автомобильләр һәм мотоцикллар күрсәтәләр.

Ә тагын истәлекле көндә юл-транспорт һәлакәтендә һәлак булган балаларны символлаштырган шәмнәр кабызыла.

Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәтләре корбаннарын искә алу көне - юлларда иминлекне саклауның мөһимлеге турында искәртү. Юл-транспорт һәлакәтләре - дөньяда үлем сәбәпләренең берсе, һәм һәрбер кеше юлларда үзенең һәм башкаларның иминлеге өчен җаваплы булырга тиеш. Бу көн безгә юлларда игътибарлы булырга, кагыйдәләрне үтәргә һәм аварияләрне булдырмаска кирәклеген искәртә.

Шулай ук, әлеге көн юл фаҗигасендә зыян күргәннәргә ярдәм итүнең мөһимлеген дә күрсәтә. Һәлакәттә якыннарын югалткан гаиләләргә, җәрәхәтләр алган кешеләргә психологик, социаль һәм матди ярдәм кирәк. Бу көн - җәмгыятьнең аларга теләктәшлек белдерү, ярдәм кулы сузу мөмкинлеге.

Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәтләре корбаннарын искә алу көне - уяу булырга, юлларда сак булырга һәм юл фаҗигасе корбаннарын беркайчан да онытмаска чакыру.

Районыбызда Бөтендөнья юл-транспорт һәлакәте корбаннарын искә алу көнендә төрле чаралар уза. Юлларда имин йөрик. 

Фото нейросеть ярдәмендә эшләнде